با مطالعه این مقاله، با مفاهیم دعاوی حقوقی و کیفری، مدارک و مستندات لازم و شرایط دادرسی و مدارک و مستندات مورد نیاز، شرایط شکلی و ماهوی، و همچنین هزینه‌های دادرسی آشنا خواهید شد.
دعاوی حقوقی و کیفری: تعاریف و تفاوت‌ها
در نظام حقوقی ایران، دعاوی حقوقی و کیفری دو رکن اساسی هستند که هرکدام از آن‌ها قوانین، رویه‌ها و فرآیندهای خاص خود را دارند. شناخت این تفاوت‌ها برای هر فردی که به دنبال مشاوره حقوقی یا وکیل است، اهمیت بسیاری دارد.
تعریف دعوی حقوقی
دعوی حقوقی به مجموعه‌ای از ادعاها گفته می‌شود که هدف آن احقاق حق و مطالبه خسارت یا انجام تعهدات قراردادی است. در این نوع دعاوی، فرد (خواهان) به دادگاه مراجعه می‌کند تا حقوق خود را از طرف مقابل (خوانده) احقاق کند.
مثال‌هایی از دعاوی حقوقی
دعوی مطالبه وجه: زمانی که یک فرد از فرد دیگر طلبکار است و قصد دارد وجهی را که به او بدهکار است، از او دریافت کند.
دعوی اجاره: در مواردی که مستاجر به تعهدات خود عمل نکرده و مالک قصد دارد ملک را پس بگیرد.
تعریف دعوی کیفری
دعوی کیفری به مواردی اشاره دارد که در آن قانون‌گذار، رفتارهای خاصی را به عنوان جرم شناسایی کرده و برای آن‌ها مجازات تعیین کرده است. در این نوع دعاوی، هدف اصلی حفظ نظم اجتماعی و مجازات متخلفان است.
مثال‌هایی از دعاوی کیفری جرم سرقت: در این مورد، فردی که اقدام به سرقت کرده است، تحت تعقیب قرار می‌گیرد.جرم قتل: اتهاماتی که به فردی به خاطر ارتکاب قتل وارد می‌شود.
تفاوت‌های کلیدی بین دعاوی حقوقی و کیفری
هدف دعاوی
دعاوی حقوقی: هدف اصلی این نوع دعاوی احقاق حق و جبران خسارت است.
دعاوی کیفری: هدف از این دعاوی حفظ امنیت جامعه و مجازات مجرمان است.
طرفین دعوی
در دعاوی حقوقی: خواهان و خوانده وجود دارند.
در دعاوی کیفری: شاکی (کسی که شاکی است) و متهم (کسی که به جرم متهم شده است) وجود دارند.
نحوه ارائه دادخواست و شکواییه
دعوی حقوقی: دادخواست باید به دادگاه ارائه شود و شامل مستندات مربوطه باشد.
دعوی کیفری: شکواییه باید به دادسرا یا پلیس ارائه شود و سپس به دادگاه ارسال گردد.
مدارک و مستندات لازم برای دعاوی
مدارک مورد نیاز برای دعاوی حقوقی؛برای ارائه یک دعوی حقوقی، مدارک زیر معمولاً لازم است:
قراردادها و توافقات: اگر دعوی بر اساس قرارداد باشد.
مدارک شناسایی: مانند شناسنامه و کارت ملی.
مدارک مالی: مانند فیش‌های بانکی یا صورتحساب‌ها.
مدارک مورد نیاز برای دعاوی کیفری،برای ارائه یک شکواییه کیفری، مدارک زیر معمولاً ضروری است:شهادت شهود: در صورت وجود.
مدارک پزشکی قانونی: در مواردی مانند ضرب و جرح.
مدارک شناسایی: مانند شناسنامه و کارت ملی.
شرایط شکلی و ماهوی در دعاوی
شرایط شکلی
دعوی حقوقی: باید در زمان معین و با رعایت فرم مشخصی ارائه شود.
دعوی کیفری: باید در مراجع قضایی و با رعایت قوانین خاصی تنظیم گردد.
شرایط ماهوی
دعوی حقوقی: باید مستندات و دلایل کافی برای اثبات حق وجود داشته باشد.
دعوی کیفری: باید شواهد کافی برای اثبات وقوع جرم فراهم شود.
هزینه‌های دادرسی
هزینه‌های دعاوی حقوقی
هزینه‌های دادرسی در دعاوی حقوقی شامل هزینه‌های دادخواست، حق‌الوکاله و هزینه‌های مربوط به ارائه مستندات می‌شود. که بسته به نوع دعوا(مالی و غیر مالی ) متفاوت است.
هزینه‌های دعاوی کیفری
در دعاوی کیفری، هزینه‌ها ممکن است شامل هزینه‌های شکواییه، هزینه‌های وکیل و همچنین هزینه‌های تحقیق و بررسی یا کارشناسی در صورت لزوم باشد.
با توجه به توضیحات فوق، می‌توان نتیجه گرفت که دعاوی حقوقی و کیفری هر کدام ویژگی‌ها و شرایط خاص خود را دارند.
درک این تفاوت‌ها برای افرادی که به دنبال مشاوره حقوقی هستند، بسیار حائز اهمیت است.
به همین دلیل، توصیه می‌شود با وکیل متخصص در این زمینه مشورت کنید.
با مطالعه این مقاله، امیدواریم که بتوانید درک بهتری از تفاوت‌های دعاوی در حقوق ایران پیدا کنید و در صورت نیاز به مشاوره، اقدامات لازم را انجام دهید.
